Vermeylen & Heene: competentie als vermogen om een bepaald doel te bereiken
Uit onderzoek door Vermeylen & Heene (1999) concluderen zij dat de begrippen competentie (competence) en bekwaamheid (capability) door elkaar worden gebruikt. Ook concluderen zij dat er een veelvoud aan definities zijn, maar zij zien wel de volgende constanten in de omschrijvingen terugkomen, te weten:
-
er is sprake van een competentie wanneer middelen zodanig samengebracht worden in geïntegreerde clusters die individuen en groepen overstijgen, dat ze onderscheidende activiteiten kunnen uitvoeren;
-
een competentie is een geordende verzameling van vaardigheden, middelen en routines die een onderneming in de mogelijkheid stellen om activiteiten zodanig te coördineren dat het hiermee een concurrentievoordeel in een welbepaalde markt kan waarmaken;
-
wie verder grasduint in de literatuur ontmoet nog de term ‘dynamische’ bekwaamheid: het vermogen van een onderneming om zijn competenties te hernieuwen, te vergroten of aan te passen. In deze zin is een bekwaamheid dus een soort latente competentie;
-
anderen noemen de (kern)bekwaamheid van een onderneming de kennisverzameling die een onderneming onderscheidt van een andere ondernemingen en waarmee de onderneming concurrentievoordeel opbouwt.
Zelf definiëren Vermeylen & Heene (1999) competentie als volgt: “Een competentie is het vermogen om op een gecoördineerde wijze middelen aan te wenden om een bepaald doel te bereiken”. Zij voegen hieraan toe dat aan de basis van een competentie bekwaamheden liggen, maar dat niet elke bekwaamheid leidt tot een competentie. Een voorbeeld dat zij geven is de ontwikkeling van nieuwe succesvolle producten. Hiervoor is onderzoek en ontwikkeling, marketing, managementinformatie-systemen en productie nodig. De bekwaamheden volstaan op zichzelf niet om continu nieuwe en succesvolle producten op de markt te brengen. Door interactie en integratie tussen deze bekwaamheden kan dit echter wel.
Vermeylen & Heene zijn van mening dat, wil er sprake zijn van een competentie, er aan drie voorwaarden moet worden voldaan. Er moet ten eerste een bewust streven naar een doel zijn (louter geluk hebben is geen competentie!). Bedrijfsdoelen kunnen erg verschillend zijn: winst, rendement, marktaandeel, nieuwe producten, kostenverlaging, overleven, groei... Ten tweede veronderstelt een competentie dat er middelen worden aangewend op een georganiseerde wijze. Integratie en coördinatie kunnen per definitie niet willekeurig gebeuren, maar zijn het resultaat van inzicht en ervaring. Ten derde, zoals de Engelsen zeggen: “The test of the cake is in the eating.” Het vooropgestelde doel moet bereikt worden, anders is er geen competentie in het spel. Handelingen zonder doel of zonder succes hebben weinig of niets te maken met competentie. Hoogstens kan men dan spreken van een bekwaamheid (Vermeylen & Heene).